Erdoğan'ın Sisi'ni de Ehl-i Beyt dağıtır

"Menfaat üzerine dönen siyaset canavardır!"
Lemeat'tan.

George Orwell'ın karaütopyası 1984'e sık sık atıflar yapıyorum yazılarımda. Zira, kitap, siyaset-devlet yaklaşımımızdaki aşırılıkların ne denli uç boyutlara götürülebileceği ile ilgili önemli öngörüler içeriyor. Bu öngörülerden birisi de 'Gerçek Bakanlığı'dır. Evet. Peki 'Gerçek Bakanlığı' nedir? Gerçek Bakanlığı, devletin o dönemde güttüğü siyaseti, 'tarihin-bilimin gösterdiği tek hakikat' olarak lanse eden bir kurumdur. Bunu yaparken de mevcut kayıtlarda, belgelerde, metinlerde (dolayısıyla onlara yaslı hafızalarda da) oynama yapmaktan çekinmez.

 
Sözgelimi: Türkiye Almanya ile savaşta olsun. Hemen Gerçek Bakanlığı memurlarına bir emir yollanır. Türkiye ile Almanya'nın geçmişte dostluk yaptıklarına dair bir kayıt-bilgi varsa hepsi yokedilir. Yerlerine 'iki ezelî düşman' olduklarını belirtir ifadeler yerleştirilir. Yani mazi yeniden düzenlenir. Böylece siyasetin girdiği yol 'toplumun-tarihin tek gerçeği' olur. Daha sonra Almanya ile ittifak mı yapıldı? Bu defa tekrar kayıtlar ele alınır. Düşmanlığımızı belirtir satırlar elden geçirilir. 'İki ezelî kardeş' olduğumuzun iltifatları yerleştirilir. Orwell'ın karaütopyasında devletler halkların zihinlerini bu detaylara kadar yönetirler. Böylece kendileri gel-git yaşamış olmazlar. Ya? Onların gelgitlerine göre tarih-toplum değişir.

Devletin ismetine toz konmaz. Uzağa gitmeyelim. Türkiye'nin yakın tarihinde de Orwell'ın bu öngörüsünün izleri vardır. Cumhuriyet kurulduğunda yazılan 'resmi tarih' toplumsal hafızamızda bir silbaştan yapmayı denemiştir. Bize, bin yıldır mücadele ettiğimiz Avrupa'yı dost, bin yıldır beraber cihad ettiğimiz müslüman kardeşlerimizi de 'hain' göstermiştir. Latin alfabesini 'Türk alfabesi' diye satmıştır. Şapka 'Türk giyeceği' olmuştur. Rakı artık 'milli içecek'tir. İncesine girdiğinizde daha birçok şeye teşebbüs etmiştir de! Fakat 5816'yla başımız belaya girmesin diye hızlı geçiyoruz. Kalemimizi aceleyle 'sadede gelmeye' davet ediyoruz. Çünkü asıl derdimiz başka. Şu Gerçek Bakanlığı'nın Ehl-i Beyt'i de yoketmeye çalışmasıdır asıl yaramız.

"Kuzum ne arasın Ehl-i Beyt Orwell'ın romanında?" demeyin muhterem kârilerim. Orada aramaz da Bediüzzaman'ın metinlerinde şöyle yeralır: 

"Eğer Hazret-i Ali olmasaydı, dünya saltanatı, mülûk-u Emeviyeyi bütün bütün yoldan çıkarmak muhtemeldi. Halbuki, karşılarında Hazret-i Ali ve Âl-i Beyti gördükleri için, onlara karşı muvazeneye gelmek ve ehl-i İslâm nazarında mevkilerini muhafaza etmek için, ister istemez, Emeviye devleti reislerinin umumu, kendileri olmasa da, herhalde teşvik ve tasvipleriyle, etbâları ve taraftarları, bütün kuvvetleriyle hakaik-i İslâmiyeyi ve hakaik-i imaniyeyi ve ahkâm-ı Kur'âniyeyi muhafazaya ve neşre çalıştılar. Yüz binlerle müçtehidîn-i muhakkikîn ve muhaddisîn-i kâmilîn ve evliyalar ve asfiyalar yetiştirdiler. Eğer karşılarında Âl-i Beytin gayet kuvvetli velâyet ve diyanet ve kemâlâtı olmasaydı, Abbasîlerin ve Emevîlerin âhirlerindeki gibi, bütün bütün çığırdan çıkmak muhtemeldi."

Evet. Gerçek Bakanlığı Ehl-i Beyt'i ortadan kaldırmak istiyor. Çünkü Ehl-i Beyt bu ümmetin asıl/hakiki hafızasını oluşturuyor. Siyasî otorite yalpaladığında, günden güne doğruyu-yanlışı becayiş ettiğinde, pragmatizmi fazla kaçırdığında, "Bu yaptığın yanlıştır!" diyecek, yerini bozmayacak ama fiilî siyasete de talip olmayacak ulema-evliya kadrosu İslam siyasetinin mihenk taşlarından birisini teşekkül ediyor. 

Bu mihenkler köşetaşları gibi birşey yapmaz görünürler. Ancak onlarsız herkes yolunu kaybeder. Öylece varolmaları dahi nimettir yani. (Allah, Ehl-i Beyt'in hakiki varislerini başımızdan eksik etmesin, âmin.) Çünkü duruşlarının toplum üzerindeki etkisine bakarak siyasi kadrolar kendilerini düzeltme imkanı bulurlar. Bazen gönülleriyle bazen de üzerlerindeki ilgiyi kaybetmemek için bunu yaparlar. Aksi durumda hâkim siyasetin maslahat telakkisine ayar çekebilecek kimse kalmaz. Dünün beyazı bugünün siyahı olur. Dünün siyahı bugün beyazdan beyazlaşır. Muhalefetin de en az iktidar kadar zemini oynaktır.

Bense günümüz tartışmalarına yüzümü döndüğümde Ehl-i Beyt'in fonksiyonunun kimilerince bir şekilde makaslanmak istendiğini görüyorum. Onlar siyasetin 'uyarılmasından' ziyade 'ululanmasını' istiyorlar. Bu nedenle de, bir siyasi, evvelden gittiği yolu terkettiğinde herşeyi silbaştan yazmak arzuluyorlar. İşte günümüzden bir delili: Erdoğan'ın Sisi'nin elini sıkmasıdır. Erdoğan gülümseyerek Sisi'nin elini sıkınca Sisi'nin katlettiği binlerce Mısırlı müslüman tekrar hayata mı dönmüştür? Hayır. Cezaevlerinde hâlen işkencede tutulan daha binlercesi özgürlüğüne mi kavuşmuştur? Hayır. Yani eşyanın hakikatinde bir değişiklik var mıdır? Elbette yoktur. O halde? O halde yaşanan sadece siyasetin satranç tahtasında bir hamleden ibarettir. Belki o tebessümlerin hiçbirisi de gerçek değildir. Tasannudur. Vakti gelince iade edilir.

Ancak 'kraldan çok kralcı' öyle bir kitle var ki, bunlar, Erdoğan'ın her yaptığının Gerçek Bakanlığı usûlünce kudsanmasını bekliyorlar. Erdoğan arayı bozuk tutarken 'Diktatör' olan Sisi, düzeltince Mısır'ın 'devlet başkanı' oluveriyor. Dahası da var. Türkiye'nin birçoğunu toprağında himaye ettiği İhvan üyelerine de DAİŞ'çilik yakıştırması yapılıyor. 'Terörist' deniliyor. Dahası: Erdoğan'ın vaktiyle can u gönülden, bin maşaallah, güttüğü siyasetin 'dış güçlerin oyunu' olarak şekillendiğini, aslında Mısır'la hiçbir meselemizin olmadığını, Sisi'yle de işlerin gayet yürütülebileceği söyleniyor da söyleniyor. Bunlar söyleniyor da, muhterem kârilerim, siyaset şarabından sarhoş olmayanların da yüreği sızlıyor. Tamam, siyaseti istikametteyken bunlar da alkışlıyorlar, ama siyasetten istikamet almıyorlar. İstikametin kaynağını İslam biliyorlar.

Aman, sakın, sızınızı ifade etmeyin. Çünkü Gerçek Bakanlığı Ehl-i Beyt mesleğinde gidilmesini istemiyor. Devlet neyi doğru buluyorsa artık o doğru. Devlet neyi yanlış buluyorsa artık o yanlış. Mazi? Maziyi boşverin. Bugün faydalı olan yalnız hakikattir. Aman. Yanlış söyledim. Doğrusu şu: Bugün faydalı olandır yalnız hakikat. Demirel öldü. Ama "Dün dündür!" ilelebet payidar kalacaktır. Ne de olsa "Bugün hep bugündür!" Hatta Demirel'in eksiği bile vardır. Evet. Tamamlayalım hadi: "Bugün aslında dündür. Hatta dün diye birşey yoktur. Siyasette herşey bugündür. Bugün işe yarayandır. Gerekirse dün de yeniden yazılır."

Ortalıkta silik para çok. Biz yine mürşidimizin ayak izlerini öperek 'müsbet hareket'ten ayrılmayalım. Yapıcı olmaktan başka yol yok. Sakın bırakmayalım. Hasenatı seyyiatına galip olanlar hayırlılarımızdır. Aksini savunmayalım. Lakin istikamet 'siyasetin kararlarına göre kalbimizin ayarlarıyla oynamak' da değildir. Böyle yapmayalım. Evet. Siyaseti bu denli merkezine oturtanların kalbi güncelin dansözü olur. Hayatları çelişkiyle dolar. Pirana sürüsü gibi yön değiştirirler. O yüzden gönlümüze fetva sormaktan usanmayalım. Yalnız Allah'ın rızasını arayalım.

Mesela: Ben bu Sisi meselesini sordum. Bana güzel şeyler söylemedi. Hatta dedi ki: Ulan hadi bunu hasenattan saydın diyelim. Yarın bu devlet LGBT'ye olan yarım küslüğünü de büsbütün dostluğa çevirirse? Yahut 5816'ın üzerine bir-birkaç 5816 daha ekleyecek hale gelirse? Onları da mı yalayıp yutacaksın? Hiç gönül koymayacak mısın?

 
O halde gönlünü şimdiden koy. De ki: Sisi diktatördür kardeşim. Erdoğan bin kez elini sıksa da bu değişmez. Bitti. Şahit olduğun en fazla mecbur olunmuş hatadır. Güçsüzlüğümüzdür. Kaybetmişliğimizdir. Yoksa Sisi'nin kanlı eli Erdoğan'ın elini haketmiyor. Ona diktatörden başka lakap da yakışmıyor. Fakat, İslamcılık, siyasetle mesaisi ziyade olduğundan Emevîce bozulmalar yaşıyor. Senin zaten o taraklarda bezin yok. Oturduğun yerde Ehl-i Beyt'in ayaktozu olmaya çalış bari. Kalbini koru. Ehl-i Beyt mesleği olmazsa Emevîleri-Abbasîleri muhafaza etmeye kimsenin gücü yetmeyecek. Yani ki Gerçek Bakanlığı durdurulamayacak. O halde istikamet hafızasını koruyan Ehl-i Beyt yüzbinler kere varolsun!

Ezgi Mola da istemez ki Tuğçe Kazaz 2x2=4 desin

Türkiye'nin Big Brother'ı kimdir? Cevabı sarih vermeye kalkarsak başımıza 5816'dan acayip işler açılır. Gençliğimizin baharında hapislerde çürümeye gerek yok. Onu geçelim. Rejimin bekçilerini daha az rahatsız edecek başka bir başlık açalım: Orwell'ın 1984'ünü okuyanlar 'Gerçek Bakanlığı'nı da tahattur edeceklerdir. Bu 'Gerçek Bakanlığı' nam kurum dönem siyasası tarafından gerekli görülenleri halk için ezelî hakikatler kılar. Tabii şimdi bu cümle size tuhaf geldi. Gerekli görülenin ezelî hakikat kılınması nasıl olur şaşırdınız. Şöyle açayım:

Karaütopyanın seçimsiz iktidarını elde etmiş isimler nasıl şekillenmesini isterlerse tarih-hafıza o şekilde güncellenir. Halkın alfabesini mi değiştirmek istiyorsunuz mesela? Tarihleri boyunca hiç kullanmadıkları, hatta o alfabeyi kullananlarla hep savaş halinde oldukları halde, latin alfabesini 'Türkün öz alfabesi!' diye yutturabilirsiniz. Aman, ne yapıyoruz, konuyu yakın tarihimize çekmemek lazımdı. Bunlar istikbal karartır konular. Orwell 1984'ü yazmış sadece. Bizse yaşayıp bugünlere kadar geldik. Hey yavrum hey. Yazan mı bilir yaşayan mı? Elbette... 

Neyse. 1984 ile 1924 yakın rakamlar. Hafızanın da aldatılmayı önleyici bir yanı var. Birisini aldatmak isterseniz sadece 'ahmak' olmasıyla yetinemezsiniz. Ya? Hafızasız da olmalıdır. Yahut da şöyle söylemeli: Hafızası yeniden yazılmaya müsait olmalıdır. Hakkınızdaki sabiteleriyle oynayamadan dolandırdığınızı tekrar dolandırmak mümkün olmaz. Mü'min bir delikten iki kere sokulmaz. Ancak ahirzaman fitnesinin öyle tuhaf bir mahiyeti vardır ki, mü'min bir delikten bir, iki, üç... hatta düzinelerce kere sokulabilir. Nasıl? Çünkü sokulduğunu hatırlamaz. Hatta sokulduğunu "Paşam ne güzel öperdi öyle!" işvesiyle bile anımsayabilir. Olmaz demeyin. Şansınızı deneyin. Milli Piyango'ya gitmeyin. Yakın tarihi gözden geçirin. Bu millet 'kuruldum' dediği yerden kaç kare 'dağıtılmış'tır da hepsini sevgilisinin bûsesi sanmıştır. Çünkü hafızayı yöneten algıyı da yönetir. Aklın aldatılmaktan kurtulmak için doğru tecrübeye ihtiyacı var. Doğru tecrübenin tutulduğu mahzeni patlatırsanız, evlat, babasını kesen adamı 'kahramanı' gibi görmeye başlar. Mahzende kayıtlar değişmiştir çünkü. Artık baba 'baba' değil 'evdeki eşkıya'dır.

Osmanlı padişahları da çok hain adamlardır ha. Tabii ya. Cık, cık, cık. Daha neler neler. Türkiye'de 'Resmi Tarih' denilen şeyin yazım süreci de, işte, 1984'ün 'Gerçek Bakanlığı'nı hatırlatır bana. Ulan nasıl olmuştur da 40. kuşak torun 39 dedesine birden düşman edilmiştir? Bunu kurcalamak yürek ister. Çünkü işin ucu gider 5816'ya dolanır. Rejimin bekçileri öyle çok laga luga istemezler. Dersim'de olanlara sevinmeyen 'Yallah İran'a gider. Şapka kanunu için alınan kelleleri hatırlayan-hatırlatan 'Yallah Irak'a yolculanır. Ezgi Mola bile Tuğçe Kazaz'ın hukukî memnuniyetsizliğinden memnun olmaz. "Yallah Arabistan'a çeker hemen. Neden? Çünkü pişirilmesinin üzerinden neredeyse yüzyıl geçmiş aşa su katılıyordur. Hatırlanması istenmeyen hatırlatılıyordur. Hatırlanmasını istenmeyeni hatırlayan-hatırlatan büyüyü bozar. Yüzyıllık efsun yarayı gül sanmakla ayakta duruyor a canım. Birlik ve beraberliğe en muhtaç olduğumuz zamanlarda böyle şeylere ne gerek var? Gemi bir şekilde yüzüyor işte. Eh, hepimiz de aynı gemideyiz. İyi de ağam bu gemi nereye gidiyor? Amistad'ın ruhu şâd olsun. Köle olarak satılmaya götürüldüğüm her tahta parçasında "Batsın bu dünya!" demeye hakkım yok mu?

Geçmişini unutan kimliğini de unutur. Hatta bir tesettürlü kızcağızımızın yakınlarda yaptığı gibi başörtüsü hürriyeti için CHP'ye teşekkür eder. Eder efendim eder. Kimsenin paşa gönlüne karışılmaz. CHP zaten gönülleri paşalardan tarafa çekmekte pek mahirdir. Hatta derler ki: Yağmur ne yana yağarsa CHP de tarlayı o tarafa çeker. Sözgelimi: 3. Köprü'nün yapılmasına yapılana kadar karşı çıkar. Ama yapıldıktan sonra iş faydaya döndüğünde CHP ezelden beri 3. Köprü'yü istemiş olur. Yeni havalimanına son taşı konuluncaya kadar muhaliftir. Ama bitip işlemeye başladı mı CHP'den daha fazla onu isteyen-dileyen olmaz. Hatta bir yerde, belki fazla kaçan kaçak rakının tesiriyle, "Ulan onları yapan millet değil biziz!" diye bir nâra da koparırlar. Gülmeyin arkadaşlar, küçük görmeyin, müşterisi vardır bunun. Hemen Gerçek Bakanlığı tarafından, estağfirullah, Resmi Tarih tarafından yapbozlanmaya alışmış kafalarda Windows yeniden başlatılır: Bütün bunları en başından sonuna kadar yapan hep CHP'dir. Peki CHP nedir? Cumhuriyet Halk Partisi. Orwell'ın 1984'ünde bir de 'Karşıt Söylem' diye birşey var. 

Karaütopyanın sahipleri, aslında ne olurlarsa olsunlar, kendilerini oldukları şeyle değil idealdeki tersiyle isimlendirirler. Ülkeyi 27 yıl seçimsiz-cumhursuz yönetmiş, sonrasındaki bütün halk karşıtı cuntaların da çanak tutucusu olmuş, vesayetlerini muhafaza etmiş 'tek parti'nin ismi de manidardır. Ama arkadaşlar, siz de çok oluyorsunuz, insan gerçekleri öyle tabelasına yazıp gezemez ya. Olan olmuş. Ölen ölmüş. Olmuşla ölmüşe çare yok. Peki hatırlamaya gerek var mı? 

Yazının çıkış noktasına ancak geliyoruz. Evet. Söyleyip bitirelim: Bir zamanlar Bediüzzaman'ın eserlerinin 'iki yanlılığı' beni bir miktar afallatırdı. Mesela: Şualar imanî meseleler ile başlayıp bir yerde Bediüzzaman'ın ve talebelerinin mahkemelerde yaşadıkları şeylere, orada yaptıkları savunmalara, yazılmış metinlere dönerdi. Derdim kendi kendime: Bunlar neden ayrı ayrı eserler olmamış? Onları al götür bir yere koy. Olsun başlığı: "Bediüzzaman ve talebelerinin yaşadıkları..." Diğerlerini derle topla. Olsun başlığı: "Risale-i Nur külliyatı." Yaş aldıkça jetonum düşmeye başladı sonra. Yahu insanı aldatılmaktan sadece imanı korumuyor ki. Tarihi doğru bilişi de koruyor. Yani ki mü'min ferdin kimliğini oluşturacak şey sadece imanı değil. Bir de dünyaya dönük algısının düzgün olması lazım. Bu algının bir mehazı da tarih. Ki Kur'an'ı anlamak bile çok yönüyle Asr-ı Saadet bilgisine, esbab-ı nüzûle vs. bakıyor.

Demek, Bediüzzaman da eserlerinde bu iki bilgiyi birbirine katarak, iki anlamda birden inşamızı yapıyor. Elhamdülillah. Hafızamızı diri tutuyor. Düşmanı 'düşman' dostu 'dost' bildiriyor. Yeni Türkiye denen şeyle birgün ulaşacaksak, inşaallah, kaynağının hem imanda hem yaşanılanları unutmamakta yattığını gösteriyor. 'Helalleşme' mi? O nereden çıktı şimdi? Ondan bahsetmedim ben. ABD'den, Almanya'dan, bilmem nerelerden fonlanan libe-müslimlerle dövüştürmeyin beni. Onlar 'unutmayı-unutturmayı' seviyorlar diye yüz kere sokulacak değiliz ya. Bu romanın sonunda 2x2=5 ediyor ama aklınıza Kayserililik gelmesin. Kayserili kendi menfaatini kollar. Bunlar Kayzer'in menfaatini... 

Andımız okundukça FETÖ'ler bitmez!

"Serbest Fırka kurulalı bir hafta ya olmuş ya olmamıştı. Sadi artık azılı bir muhalif, ateşli bir Serbest Fırkacı idi. Nahit ilk günlerde işi alaya döküp kapatmak istedi: Hani sen Nazi idin? Yakını ise Serbest Fırka değil Halk Fırkası oğlum." (Tarık Buğra, İbiş'in Rüyası'ndan.)

George Orwell'ın 1984'ünü okudunuz mu bilmem. Okumuşsanız oradaki pekçok şeyin izdüşümünü bizim yakın tarihimizde görmüşsünüzdür. Ben de, mesela, kitabın sonunda esas oğlanın 'iki artı iki eşittir beş' yazmasını andımıza benzetirim. Ne kadar aksinin gerçek olduğu bilinse de söylenmesi gereken bir yalandır o da. Devletin söylenmesini zoraki tuttuğu bir yalan. Ve birey, içinde bir yerlerde hangi ırktan olduğuna inanırsa inansın, devletin kapısına geldiğinde yalanını söyler. Başka şekilde yaşama şansı yoktur çünkü.

Yıllar önce, FETÖ ile hükümet arasında 'dersane geriliminin' başladığı zamanlarda, "Çok Kimlikli Olmanın Kökenleri" başlıklı bir yazı dizisi kaleme almıştım. (On yazıdan oluşan bir seriydi.) FETÖ'ye mensup bireylerin, örgütün beyni konumundaki kişiler/kurumlar tarafından nasıl bu kadar kolay yönetilebildiklerini, nasıl böyle kolayca iradelerini teslim edebildiklerini, nasıl bu kadar kolaylıkla karar/doğru değiştirebildiklerini irdelemeye çalışmıştım o yazı dizisinde. Ve şöyle bir resim ortaya koymayı başardığımı düşünmüştüm:

Bu değişimin bir günde yaşanmıyor. Çocukluklarından itibaren FETÖ'nün çarkları içine giren bireyler, bu dönüşme ahlakını, tabir-i caizse 'bukelamunolojiyi' adım adım içselleştiriyorlar. Bir yaşam tarzı olarak hayatlarına yerleştiriyorlar. Ondan sonra da kendilerine verilen her görevde 'görevin gerektirdiği karakterde' olabiliyorlar. Gerekirse başörtülerini çıkarıyorlar. Gerekirse içki içiyorlar. Gerekirse mayoyla denize giriyorlar. Çünkü 'her pozisyona girebilirlik' ruhlarına zaten yerleşmiş oluyor. Bundan sonrası çok bir emek de istemiyor. Hatta bazen bir bahane bile yetiyor.

Fakat hem o yazılarda hem de 15 Temmuz'un hemen sonrasında kaleme aldığım "Kemalistlerin hiç mi suçu yok?" gibi yazılarımda ikinci birşeye daha dikkat çekmiştim: FETÖ'nün mensuplarını böylesine başarıyla karaktersizleştirmesinde yardım aldığı birileri/birşeyler de var. Nedir peki onlar? Onların en belirgini, göze batanı, kendisini net olarak göstereni Kemalizmin totaliterliğidir. Evet. Kemalizmin bir yönetiş tarzı olarak 'iknayı' değil 'baskıcılığı' seçmesi, müslüman bireyi, kimliğini açıkça ortaya koyamayacak bir hale getirmiştir. Ve bu baskı bataklığında FETÖ ve benzerlerinin sivrisinekleri uygun bir yaşam alanı bulmuştur.

Tam da bu noktada, kadim Kemalistlerden Vedat Günyol'un, Kendimce Denemeler isimli kitabındaki şu sözlerini alıntılamak gerekir: "Atatürk devrimlerinin, Türkiye'yi aydınlığa götüren devrimlerinin, tepeden inme, diktatörce yapıldığını ileri sürenler olmuştur, olmaktadır da. Sorarım o kimselere: 'Latin harflerini tepeden inme bir buyrukla kabul ettirmeyip, halkı bu yolda bilinçlendirmeye kalksaydı, sittin sene amacına ulaşabilir miydi?' Yurttaşlık Yasası için de aynı şeyi söyleyebiliriz."

Evet. Kemalizmin Türkiye'yi değiştirmek konusunda çok acelesi vardır. Ve bu acele 'halkının gönlünü bekleyecek' halde değildir. Fakat, bakınız, aynı dönemlerin en acı şahitliğini yaşamış, hayatı hapisten hapise, sürgünden sürgüne geçmiş bir âlim, Bediüzzaman aynı konuya nasıl bakmaktadır: "Bu zamanda ehl-i İslâmın en mühim tehlikesi, fen ve felsefeden gelen bir dalâletle kalblerin bozulması ve imanın zedelenmesidir. Bunun çare-i yegânesi nurdur, nur göstermektir ki, kalbler ıslah olsun, imanlar kurtulsun. Eğer siyaset topuzuyla hareket edilse, galebe çalınsa, o kâfirler münafık derecesine iner. Münafık, kâfirden daha fenadır. Demek, topuz böyle bir zamanda kalbi ıslah etmez. O vakit küfür kalbe girer, saklanır, nifaka inkılâp eder."

İşte FETÖ, bir açıdan, Bediüzzaman'ın bu tesbitinin yıllar sonra vücud bulmuş şeklidir. Kemalist baskının eşliğinde hayatlarını 'gizlenerek/saklayarak' yaşamaya alıştırılmış bireyler, böylelikle, kendilerine bu şekilde varolmalarını öğütleyen örgütlerin kucağına itilmişlerdir. Başörtüsüyle hiçbir yerde, hatta okul sıralarında bile, varolmasına izin verilmeyen genç kız FETÖ'ye altın tepside sunulmuştur. Namaz kıldığının tesbiti halinde askeri liseye alınmayacağından korkan dindar genç FETÖ'ye servis edilmiştir. Kendisi olarak varolması bastırılan her dindar birey gizlenerek varolmasını öğreten bu örgütün kucağına itilmiştir. Hem sadece bu da değil.

Bu işin bir tarafı FETÖ'ye bakarsa bir tarafı da PKK'ya bakar. PKK'nın Kürtlerin nüfusça yoğun olduğu bölgelerdeki varlığı, hepimiz de bunu açıkça biliyoruz ki, Kürtlerin kendileri olarak varolmalarına izin verilmemesine yaslanır. İzin verilmedikçe güçlenir. İzin verildikçe geriler. Kemalist baskıcılığın ülkemize bir hediyesi de, oluşturduğu baskı bataklığının, 1980'lerden itibaren PKK'nın ortaya çıkmasına münbit bir zemin hazırlamasıdır.

İşte bu noktadan hareketle ben diyorum ki: Yeni Türkiye'nin yapması gereken en son şey Eski Türkiye'nin bu hatalarını tekrar etmesidir. Bataklığı besleyerek sineklerin kuvvetlenmesine sebep olmasıdır. Zira bu baskıcılık, bireylerin beyinlerini endoktrine etmez, aksine husumetlerini doğurur. Hem "Münafık kâfirden eşeddir!" sırrınca daha tehlikeli bir hale getirir.

Yine Bediüzzaman'ın ifadesiyle "Düşman meçhul olduğu zaman daha zararlı olur. Kandırıcı olursa daha habis olur. Aldatıcı olursa fesadı daha şedit olur. Dahilî olursa zararı daha azîm olur. Çünkü, dahili düşman kuvveti dağıtır, cesareti azaltır. Haricî düşman ise, bilâkis, asabiyeti şiddetlendirir, salâbeti arttırır. Nifakın cinayeti İslâm üzerine pek büyüktür. Âlem-i İslâmı zelzeleye maruz bırakan nifaktır."

O halde aklı başında olan herkesin, nifakın anneliğini yapan baskıcılığı, dayatmayı, totaliterliği, fıtrata/yaratılışa aykırı her şekliyle, dışlaması gerekir. Andımız da buna dahildir. Kemalizm, bu baskıcı yapısını ve toplumun gündelik yaşamındaki tezahürlerini terketmedikçe, terör örgütlerinin anneliğini yapmaktan kurtulamayacaktır. Çünkü ideolojisini benimsemeyen bireyleri delikanlılıktan alıp karaktersizliğe itecektir. Hem doğuracak hem de doğurduklarıyla (güya) savaşacaktır. Gerçi devrimlerin kendi evlatlarını yemesi normaldir. Herkes az-çok bilir. Lakin şu bin yıllık kardeşliklere yazık oluyor.

Allah, anne ve babayı, çocuklarına karşı karşılıksız bir sevgiyle neden doldurmuştur?

"Kim, rızkının Allah tarafından genişletilmesini, ecelinin uzatılmasını isterse sıla-i rahim yapsın." Kütüb-i Sitte, Hadis No: 3289

Askerliğini kısa dönem yapan birisi olarak farkettiğim birşeydir: Askere 19'unda gitmiş birisiyle 27'sinde gitmiş birisinin itaati aynı olmuyor. Ve aynı şekilde askere 27'sinde gitmiş birisiyle 19'da gitmiş birisinin komutanına yüklediği anlam/karizma da aynı olmuyor. Olgunluğun böyle bir yanı da var. Daha çok sorguluyor. Daha az kapılıyor. Daha az asker oluyor. Evet, daha az asker olduğumuz, hem uzun dönemlerin hem de komutanlarımızın hemfikir olduğu birşeydir. Bu açıdan 15 Temmuz'un ardından harp okullarının kapatılması kadar normal karşılayacağım birşey yok.

O yaşlarda askeri sistem içine girmiş birisinin emir-komuta zincirinin hilafına hareket edebilmesi, demokrasiye saygı duyabilmesi veya kendisini halktan bir parça olarak görmeye devam etmesi, sonra giren birisine göre, daha zor. Yine Erdoğan'ın profesyonel askerliğe yanaşmaması da bu noktadan anlaşılır birşey. İçindeki erlerin hâlâ halkın evladı olduğu bir ordu elbette halkına kurşun sıkmakta profesyonel ordudan çekinceli olacaktır. Nitekim 15 Temmuz'da bunun hüsn-ü misallerini gördük.

2001 yapımı A.I. Artificial Intelligence (Yapay Zeka) filminin sordurduklarından birisidir: Allah, anne ve babayı, çocuklarına karşı karşılıksız bir sevgiyle/şefkatle neden doldurmuştur? Eskiden bu soruya daha farklı cevaplar verebilirdim. Fakat bugün, dünyayı yeni yeni anlamaya başladığımız o zayıf çağın psikolojimizi bozmaması için böyle bir himayenin şart olduğunu düşünüyorum. Bu aslında biraz da sinn-i kemale ermeden öncemizin insanlığa yakışır bir izzet içinde tamamlanması için gerekli. Yakınlarımızın beklentisiz sevgisi dünyalıların kalbimizi yormamaları açısından da kıymetli...

Beklentili sevgiler, hele böylesi acizlikle ve muhtaçlıkla dolu olduğumuz bir dönemde, bizi iradelerinin ellerinde maymuna çevirebilecek şeyler. (Mezkûr filmde, esas çocuğumuzun, anne sevgisini kazanmak için katlandıklarını hatırlayın.) Üstelik, çocuğun, etrafında yaşanılan her duygulanımı büyüklerinden daha ciddiye aldığı düşünülürse, süreç katmerli bir işkenceye dönüşebilir. George Orwell, Kitaplar ve Sigaralar'da, yatılı okul yıllarını anlattığı bölümde şöyle diyor: "Birşeyden oldukça eminim, o da, yatılı okulların gündüz okullarından daha kötü olduğu. Evi bir sığınak olarak elinin altında olan bir çocuk daha şanslıdır."

Çocukların erken yaşlarda yatılı okula gönderilmesinin İngiliz eğitim sisteminin en büyük hatalarından birisi olduğunu düşünen Orwell, St Cyprian's'ta yaşadığı olaylardan o kadar etkilenmiştir ki, meşhur 'kara ütopyası' 1984'ü bu 'etkilenmişliğin' izleriyle doldurmuştur. 1984'ün okurları, her ne kadar onu bir Sovyet Rusya veya 'otoriter devlet' eleştirisi olarak bilseler de, Orwell'ın yatılı okul hayatına dair anlattıkları bu kitaptan çok açık izler taşır. Okul müdürü hakkında kurduğu şu cümleler adeta Big Brother'ın tarifidir: "Okulun içinde olsun dışında olsun, her yetişkinin, kuralları ihlal etmemizi engellemek için gönüllü olarak işbirliği yapacağını varsayıyordum. Sambo herşeye kadirdi. Ajanlarının her yerde olması doğaldı."

Orwell'ın yatılı okul sistemi hakkında öfkelendiği şey (bir yatılı okul mezunu olarak içtenlikle katılıyorum buna); daha doğruyu ve yanlışı birbirinden ayıramadıkları bir çağda, çocukların, 'küçük düşürücü bir yalakalıkla' birilerine yaranmak zorunda bırakılmasıdır. Garantisiz, menfaatçi ve istismarcı sevicilerle muhatap olmalarıdır. Evden ve ebeveynlerinden uzaklaşmaları, hayatlarının neredeyse tamamının okul idarecilerinin ellerine bırakılması ve bu idarecilerin de sevmek için (belki sadece 'aferin'den ibaret bir sevmek için) çocuklara her hatalarında kendilerini yetersiz/aptal hissettirmeleri... bütün bunlardır Orwell'ı yatılı sisteme düşman eden.

"Bana para yatırmıştı ve yatırdığı parayı prestij olarak geri almayı hedefliyordu. (...) En çok çeken yoksul ama zeki çocuklardı. Beyinlerimiz, para yatırdığı birer altın madeniydi ve bizi sıkıp kâr payını çıkarmalıydı. (...) Yetenekli çocukların kariyerini rekabete dayanan bir sınava bağlama faaliyeti, yalnızca oniki ya da onüç yaşında olduğu düşünüldüğünde, en iyi ihtimalle kötü birşey."

FETÖ ile devlet arasındaki gerilimin ayyuka çıkışını hatırlayalım: Dersanelerin kapanıyor olmasıydı FETÖ'yü devlete düşman eden. Öncesindeki hiçbir gerilim FETÖ'nün kontrolünü kaybetmesine ve cepheyi (kamuoyunun da haberdar olabileceği bir şekilde) genişletmesine sebep olmamıştı. Bunun örgüte vuracağı finansal darbe bir yana, ben, asıl mahrumiyetin örgütün insan kaynaklarında yaşanacağını yazmıştım o dönemde. Neden? Çünkü kariyerin sınav rekabetine bağlı olduğu bir düzende dersane sahibi olmak sadece dersane sahibi olmak değildir. Çocukluk psikolojisinden uzaklaşmamış bireylerin size muhtaç olmasıdır. Hele o çocuğu daha erken yaşlarda, diyelim Orwell'ın yatılı okula gittiği yıllarda, ele geçirmek, hayatını da ele geçirmektir. Zira ebeveyninden uzaklaşıp hayatının büyük bir dönemini sizinle geçiren bir çocuk daha kolay endoktrinasyona tâbi tutulabilir.

Hele bu çocuk bir de fakirse elde edilmesi daha kolaydır. Gördüğü iyiliklerle büyüklerine(!) borçlanan/bağlanan bir çocuk, vefasını göstermek için, gerekirse ailesini bile karşısına alabilir. Geçmişte, FETÖ'nün içinde, ailesi tarafından bulunmamak için adını değiştiren, evini boşveren, yerini saklayan, yurtdışına çıkması veya okulu bırakması istense bile ebeveynine danışmayacak olan birçok birey vardı. İnsanlar bu hale nasıl gelebildi? Kanaatimce, bunlar, hayatlarının sonraki yıllarında 'beklentili sevgilerine' muhatap oldukları insanların bağımlısı olarak ebeveynlerinden uzaklaşmışlardır.

Ancak bu noktada şuna dikkat etmek gerekir: Bu çocukları beklentili insanlara muhtaç eden de ebeveynlerinin 'beklentili sevgileri'dir. İyi bir üniversite olsun, kariyer olsun, iş olsun... Beklentiye giren ebeveyn çocuğunu 'koşulsuz sevgi' ekseninden uzaklaştırır. Çocuk kendisini bu koşulları sağlamaya mecbur hisseder. İzzetini/iradesini yitirmesine neden olsa bile başarmasına yardım edecek insanlara yapışır. Araç, amacın önüne geçer ve en nihayet ebeveyn çocuğunu başkaları hesabına kaybeder.

İşte, sıla-i rahim hakkında İslam'da (özellikle hadis-i şeriflerde) varolan vurgunun bir hikmeti de buradan bize gözkırpıyor. Dikkat edin: Toplumsal veya bireysel hayatımıza bela olan her ideoloji, her akım, her örgüt, önce çocukların/gençlerin aileleriyle olan bağlarına zarar veriyor. Koparırsa kazanıyor. Bediüzzaman'ın dinsizlik salgını hakkında kullandığı 'herkesin çocuklarını kendisine alıp' ifadesi, öncesi ve sonrasıyla beraber tefekkür edildiğinde, bu ince hikmet adına da önemli şeyler söylüyor:

"Hayat-ı içtimaiye-i insaniyenin, hususan millet-i İslâmiyenin üssü'l-esası, akrabalar içinde samimâne muhabbet ve kabile ve taifeler içinde alâkadarâne irtibat ve İslâmiyet milliyetiyle mü'min kardeşlerine karşı, mânevî, muavenetkârâne bir uhuvvet ve kendi cinsi ve milletine karşı fedakârâne bir alâka ve hayat-ı ebediyesini kurtaran Kur'ân hakikatlerine ve nâşirlerine sarsılmaz bir rabıta ve iltizam ve bağlılık gibi, hayat-ı içtimaiyeyi esasıyla temin eden bu rabıtaları inkâr etmekle ve şimaldeki dehşetli anarşistlik tohumunu saçan ve nesil ve milliyeti mahveden ve herkesin çocuklarını kendine alıp karâbet ve milliyeti izale eden ve medeniyet-i beşeriyeyi ve hayat-ı içtimaiyeyi bütün bütün bozmaya yol açan kızıl tehlikeyi kabul etmekle ancak Nur şakirtlerine medar-ı mes'uliyet cemiyet namını verebilir."

İsterseniz, bunu, o günkü gibi sosyalizm veya komünizme, isterseniz biraz daha içimize taşıyıp modernizm ve reformizme uygulayın. Aynı şeyi göreceksiniz: Cemiyetlerin (cemaatlerden farklı olarak) yapısı böyledir. Cemaatler sıla-i rahimi tetiklerken, cemiyetler sıla-i rahimi keser atar. Daha somut konuşalım: Uydurulmuş din/indirilmiş din muhabbetinin ardında yatan şey, yine bir 'herkesin çocuklarını kendisine alma' operasyonudur.

Bugün ehl-i sünnet ve'l-cemaat mirasını ve büyüklerini aşağılamaktan çekinmeyen şu dil, tıpkı geçmişteki emsalleri gibi, sıla-i rahmimize kastediyor. Kökümüzle rabıtamızı kesiyor. Halbuki bir bünyeye fayda verecek olan söylem, o bünyenin bütünü/geçmişini inkâr etmeyecek, uyum sağlayacak olan bir söylemdir. Hangi böbrek kalbini veya ciğerini kötülediği vücutta işe yarar? Bizim, cemaatlere (cemiyet haline gelmemeleri adına) getirdiğimiz makul eleştirilerin yanında, şu sıla-i rahim üzerine de eğilmemiz lazım. Sistem hangi noktalarda çocukların ebeveynleriyle bağlarının kopmasını tetikliyor? Bu soruya cevap arayalım. Ebeveynleriyle bağı kopan çocukların sokulamayacakları bir şekil yok. Kurtuluş en önce ailede. Ve çocuğun en güvenli sığınağını kaybetmemesinde. Çünkü hiçbir çocuk muhtaçlığının ardında izzetini yitirmedikçe 'kullanılır' olmaz.

Çok kimlikli olmanın kökenleri 8: Abilerin ağalaşması

Fethullah Gülen’e dair en büyük uyanışım; kendisinin, bir zamanlar, bir GYV (Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı) organizasyonunda ‘söz sultanı’ olarak takdim ettiği Demirel’e çok benzeyen bir yanı; yani sıkı bir demagog oluşu. Hakikaten Gülen, kafasındaki ‘doğru’ üzerine bütün malumatını evriltip esnetebiliyor. Hatta bu kafasındaki doğruyu da konjonktüre göre aynı hızda değiştirebilme kabiliyetine sahip. Dün ‘ak’ dediğine muhteşem bir sürat-i intikalle bugün ‘kara’ diyebiliyor. Cemaate de bu refleksi kazandırmış.

Prof. Dr. Ejder Okumuş’un (23.01.2014 tarihli) Yenişafak gazetesindeki ‘bilerek unutmanın onulmaz sonuçları’ makalesinden hareketle buna ‘seçilmiş bir unutkanlık’ da diyebiliriz. Bu yeteneğe, kuvveler bahsinde Bediüzzaman’ın verdiği isimse cerbeze veya muğalatadır. Kuvve-i akliyenin ifratından ileri gelir. Şeriatın istediği vasat dairesinde ve vicdanî bir sorgulama eşliğinde dizginlemezseniz, o akıl, kendisine yön soranlara sağı sol, solu sağ tarif edecek kadar hünerler gösterir. Hakikati, pragmatik bir renkle algılar ve algısının rengine büründürür.

Sokratvarî, ‘sorgulanmayan ilmi, ilim kabul etmeyenlerden’ değilseniz, pek çabuk arkasına düşer, izlerini sarhoşçasına takip edersiniz. O da zaman içinde; “Dün dündür. Bugün bugündür...” safsatasını mantıklı gösterebilecek kıvama getirir sizi. O noktadan sonra her yamulma içselleştirilir. Hatta o ihmal ederse, çevresindekilerce fetvası üretilir.

Gülen’in, Taha Akyol ve Cengiz Çandar’la birlikte konuk olduğu NTV programını hatırlayalım. (Merak edenler, bu isimleri beraber youtube’a yazarlarsa bulup izleyebilirler.) Orada Gülen, Bediüzzaman’ın, Mustafa Kemal’e karşı duruşunu gayet iyi bildiği halde, başka bir mesele ile ilgili bir Risale metnini, ‘asıl düşmanın Atatürk olmadığı, düşmanlar tarafından dindarların kandırılıp onunla aralarının açıldığı...’ şeklinde şerh etmişti. Hatta hoşgörüsünü İsmet İnönü’ye kadar uzatmıştı. Bunun yanısıra, yine ‘geçmiştekileri kötü anmanın Kur’an’ın ruhuna uygun olmadığı, mümkünse hayırlarının yâd edilmesi gerektiği’ tesbitinde de bulunmuştu.

Fakat Kur’an’da, geçmişteki bir karakter olarak Ebu Leheb’in gayet kötü anıldığını ve daha birçok dalalet önderinin (Firavun, Haman, Calut, Nemrut, Karun vs...) yine Kur'an'da böyle anılmaktan kurtulamadığını hatırladığınızda, aklınıza soru işaretleri gelebiliyor. Ne de olsa yakın tarih, en açığı Dersim katliamı ve Türkçe ezan olmak üzere, yine bu insanların sorumlu olduğu, onlarca zulüm hadisesiyle dolu. Bütün bu yaşananlara rağmen nasıl hâlâ hayırla anılabileceklerini cidden merak ediyorsunuz.

Neyse, bu faslı geçelim. Ben sizi asıl Yavuz Çobanoğlu’nun “Altın Nesil”in Peşinde: Fethullah Gülen’de Toplum, Devlet, Ahlak, Otorite kitabına götürmek istiyorum. İletişim Yayınlarından çıkan bu eserde Çobanoğlu, Gülen’in metinleri ve ses kayıtları üzerine yürüttüğü emekler eşliğinde, ‘duruşlarını’ ortaya çıkarmaya çalışıyordu. Benim okurken en çok dikkatimi çekense, Gülen’in yaşadığı değişimlerdi. Mesela Batı’ya yönelik kullandığı dilde geçmişten günümüze çok büyük (yüzseksen derece diyebileceğimiz) bir yumuşama vardı. Bunun yanısıra pek çok meselede de Çobanoğlu, Gülen’in ‘dönüşümlerini’ yakalamıştı.

Bence en meraka mucip olansa, yazarın küçük küçük dikkatleri çektiği, Gülen’in, Bediüzzaman’ın mesleğinden ve söyleminden ayrıldığı yerlerdi. Bunları bazen yazar, belli belirsiz okuruna gösteriyordu; bazen de apaçık yakalayarak duruş farklılığını ortaya koyuyordu. Mesela Gülen’in ‘otoriter devlet algısını’ incelediğinde, bunun kesinlikle Bediüzzaman’da varolan bir duruş olmadığını, daha çok Nurettin Topçu, Necip Fazıl gibi isimlerin düşüncesine yakın olduğunu belirtiyordu. Demek ki, Gülen; her konuda Bediüzzaman’ı rehber kabul etmiyordu.

Yine 'toplum' başlığını incelerken de Gülen’in söyleminde yakaladığı ‘ordu disiplinine sahip bir toplum’ düşüncesinin Bediüzzaman’da olmadığı, fakat Bediüzzaman’ın hassaten Küçük Sözler’de kullandığı kulluk-askerlik benzetmesini, toplum düzeninde de bu askerî yapıyı koruyacak şekilde hayal eden Gülen tarafından böyle şerh edildiğini ifade ediyordu.

O kitaptan kazandığım bakış açısıyla kendim de Gülen’in ve cemaatin söylemlerini taradığımda, bunun gibi, Risalelerden alınmış; ama asıl kullanıldığı anlamın dışına taşırılmış, pek çok kavrama rastladım. Mesela abilik... Abilik, Bediüzzaman’ın metinlerinde ve hayatında kesinlikle bir baskı aracı olarak kullanılmazken; Gülen ve cemaatinde abilik bir ‘kitle kontrol’ aracıydı. Cemaat tabanından Gülen’e doğru yükselen hiyerarşide, abiler, ordu rütbeleri gibi, komutası altındaki coğrafik bölgelerin büyüklüğüne göre dizayn edilmişti. (Cemaat, aslında bir ordu-cemaatti.) Abilere itaatin, cemaatin şahs-ı manevisine dahil olmanın tek yolu olduğu anlatılıyordu. Ve yine külliyatın içindeki ‘şefkat tokatları’ bahsi de bu abilerin emrinden çıkmanın neticeleri gibi aktarılıyordu. Ortaokul veya ilkokul yıllarından itibaren cemaate dahil olan çocuklara ‘itaat eğitimi’ bu abiler kanalıyla veriliyordu. Fakat bakınız, Bediüzzaman, kendi metinlerinde bu hiyerarşik yapılanmaya nasıl karşı çıkıyordu:

“Evet, eğer mesleğimiz şeyhlik olsaydı, makam bir olurdu veyahut mahdut makamlar bulunurdu. (...) Fakat mesleğimiz uhuvvettir. Kardeş kardeşe peder olamaz, mürşid vaziyetini takınamaz. Uhuvvetteki makam geniştir; gıptakârâne müzâhameye medar olamaz. Olsa olsa, kardeş kardeşe muavin ve zahîr olur, hizmetini tekmil eder.”

Fakat Gülen cemaati içinde abilik/ablalık müessesinin kullanımı; yapılan şahsî ibadetleri bile çizelgeyle alıp takip eden, cemaatin bireylerine okuyacakları kitapları ve ne kadar okuyacaklarını söyleyebilen, onları toplayacakları yardımlar ve bulacakları aboneler hususunda sayılarla sorumlu tutabilen, belirli periyotlarla toplanılarak (ve bu aksatıldığında hesabı sorularak) kitlenin kontrol dışına çıkmasını engelleyebilen, hatta kullanacakları oyu, seçecekleri eşi ve atacakları twitleri bile şekillendirebilen bir yapıdaydı. Son bir aylık süreçte operasyonlarla farkettiğimiz şekliyle; cemaatin kendi hiyerarşisi, devletin hiyerarşisini hiçe sayabilecek ve otoritesine aykırı hareket edebilecek bir cürete çıkabiliyordu.

Bediüzzaman’ın ise, değil böyle bir uygulamasını görmek, böyle bir uygulamayı hoş görebileceği söylemek bile mümkün değildi. Metinleri, böyle bir duruşa sahip olmadığını göstermekteydi çünkü. Hassaten, onun hayal ettiği eksenin; dost, kardeş ve talebe ile ifade edildiği kısımda, bütün bağ Kur’an nurlarına dairdi ve onlara duyulan muhabbetle ilgiliydi. Başka bir hiyerarşisi yoktu. Hatta bir asır önce yazdığı Münazarat’ta, şeyhliğin insanları manevî bir esaret altına alamayacağına ve ağalığın da bireyin aklını yok etmemesi gerektiğine dair vurgular yapıyordu.

Mesela;

"Sual: Bir büyük adama ve bir veliye ve bir şeyhe ve bir büyük âlime karşı nasıl hür olacağız? Onlar meziyetleri için bize tahakküm etmek haklarıdır. Biz onların faziletlerinin esiriyiz.

Cevap: Velâyetin, şeyhliğin, büyüklüğün şe'ni tevazu ve mahviyettir, tekebbür ve tahakküm değildir. Demek, tekebbür eden sabiyy-i müteşeyyihtir. Siz de büyük tanımayınız."

Yine mesela;

"Sual: En evvel rüesâmız ıslah olunmalı.

Cevap: Evet, reisleriniz malınızı ceplerine indirip hapsettikleri gibi, akıllarınızı da sizden almışlar veya dimağınızda hapsetmişler. Öyleyse, şimdi onların yanındaki akıllarınızla konuşacağım."

Gülen’in toplum ve devlet hayalinin Risale-i Nur’a göre şekillenmeyişinin bir neticesi olduğunu düşündüğüm bu sağlıksız hiyerarşinin bir sonucu da yine ‘çok kimliklilik’ oluyordu. Gülen’in demagojik ve konjonktürel söylemlerinde sürekli değişen duruşlar, tabanın hür iradesi tarafından mizana vurulamıyor, bu abiler zinciri/hiyerarşisi tarafından en tabandaki insanlara kadar deklare ediliyor ve bir önceki duruş hızla unutturuluyordu. Hatta öyle ki, bir önceki duruşa dair video kayıtları bile, bir yerlerde yayınlandığı duyulursa, hızla silinmeye/yok edilmeye çalışılıyordu. Veyahut görenlerden hüsnüzan ve hikmet arayışı isteniyordu.

Bütün bunları anlattıktan sonra nedense aklıma George Orwell’ın 1984 romanı geldi. Orada da Winston ismindeki ana karakter Gerçek Bakanlığı’nda (101 numaralı odada) buna benzer bir iş yapıyordu. Geçmişte yayınlanmış gazetelerden silinmesi istenen haberleri siliyor, yenilenmiş halleriyle yenilerini basıyordu. Bir süre sonra gerçek o kadar muğalatalı, o kadar silik ve göreceli bir hale geliyordu ki; hangisinin asıl doğru, hangisinin uydurulmuş yalan olduğunu kimse hatırlayamıyordu. Ve artık 2x2=5 edebiliyordu.

Sanıyorum cemaatin takipçilerine en çok yaptığı şey de bu: Büyük Birader’in isteğine göre kanaatleri şekillendirmek... O kadar çok kimlik yaratmak ki, en sonunda, o kimliklerin hangisinin asıl, hangisinin sonradan olduğunu unutturmak. Bu şekliyle cemaat, hakikaten Orwell’ın karaütopyasındaki partinin gerçek hayattaki dirilişi gibi. Ve yapabilecekleri de en az onun kadar korkutuyor.

Şimdi size, benim ‘çok kimliklilik’ dediğim, Orwell’ın (Celâl Üster tercümesine göre) 'çiftdüşün' dediği şeyi kitaptan bir alıntıyla hatırlatayım:

“Hem bilmek hem bilmemek, bir yandan ustaca uydurulmuş yalanlar söylerken bir yandan da tüm gerçeğin ayırdında olmak, çeliştiklerini bilerek ve her ikisine de inanarak birbirini çürüten iki görüşü aynı anda savunmak, mantığa karşı mantığı kullanmak, ahlaka sahip çıktığını söylerken ahlakı yadsımak, hem demokrasinin olanaksızlığını hem de partinin demokrasisinin koruyucusu olduğuna inanmak; unutulması gerekeni unutmak, gerekli olur olmaz yeniden anımsamak, sonra birden yeniden unutuvermek; en önemlisi de, aynı işlemin kendisine de uygulamak...”

Gülen ve cemaatinin beddua karşısındaki, Mustafa Kemal karşısındaki, otorite karşısındaki, siyaset karşısındaki, Batı karşısındaki, AK Parti karşısındaki, Erdoğan karşısındaki, barış süreci karşısındaki, Kürt meselesi karşısındaki, yakın tarih karşısındaki, devlet karşısındaki, İsrail karşısındaki, Amerika karşısındaki... vs. çift duruşluluğunu hatırladığımızda bu metin ne kadar da manidar geliyor değil mi? Abilik de Büyük Birader’in partisindeki memurluk gibi. Hatta Risale referanslı ‘abi’ kelimesinin daha sonra hizmet içi hiyerarşide ‘imam’a dönüşmesi de bence tesadüf değil. Abi, ne kadar evriltilseniz evrildin; imam’ın çağrıştırdığı kadar ‘hareketlerine uyulan, takip edilen’ anlamına karşılık gelmez. Bazı şeyler ne kadar da açık, ama bir o kadar da kurnazca değişiyor gözümüz önünde. Uyanmak, bir 'belki' kadar yakın aslında. Ah, diyebilseler...